Topluluk içinde saçlar ve saç modelleri her zaman sosyal ve kültürel açıdan büyük öneme sahip olmuştur. Saç çizgisinin geriye kayması veya saçların incelmesi gerek erkek gerekse kadında çok önemli bir problem haline gelmiştir. Ancak bazı hastalıklar, uygun olmayan saç bakım ürünleri saçlarda dökülmeye yol açabilir.

Saç dökülmesi sık görülen bir olgudur her üç erkekten ikisinde değişik düzeylerde de olsa bir saç dökülmesi problemi gözlenmektedir. Yine oldukça yüksek oranda erkek ve kadında yaşamları süresince değişik tipte saç dökülme problemi görülebilmektedir. Doğru tanı konulması halinde saç kaybı olan pek çok insana yardım edilmesi mümkündür. Saçlar incelmeye başladığında, aşırı miktarda dökülmeye veya saçlı deride açık alanlar oluştuğunda bir dermatoloğa başvurulmalıdır.

Normal Saç Büyümesi
Saçlı derideki kılların %90’ı sürekli olarak büyürler. Büyüme fazı 2-6 yıl arasında sonlanır. Saçların %10’u ise dinlenme fazındadır. Bu faz 2-3 ay kadar sürmektedir. Bu dinlenme fazı sonunda kıl dökülür. Günde 50-100 kıl arası dökülme normal olarak kabul edilir. Kılın dökülmesiyle aynı saç folikülünden yeni bir kıl üretimi başlar ve yeni bir saç üreme fazı başlamış olur. Saçlı deride kıl uzama hızı yaklaşık 2-2.5 cm/aydır. Yaşın ilerlemesi ile kıl uzama hızı da yavaşlar. Yine kısa saç uzun saça göre daha fazla uzamaktadır. Doğal sarışınlarda saçlı derideki kıl adedi 120.000 iken kumrallarda

Saçların büyüme ve gelişme dönemi 3 evreyi içermektedir:

1. Büyüme evresi: Bir kişinin saçlı derisinde bulunan saçları yaklaşık %90’ı büyüme evresindedir. Bu dönem 2-6 yıl kadar sürmektedir.
2. Dinlenme evresi: Büyüme evresini izleyen dönemdir. 2-3 ay kadar sürmektedir.
3. Dökülme evresi: Dinlenme evresini tamamlayan saçlar köklerinden ayrılarak dökülürler. Dökülen kıl kökünden yeni saç gelişimi başlar ve böylece döngü tekrar başlamış olur.

Saç Dökülmesi Neden Meydana Gelir?
Aşırı saç kaybının değişik pek çok nedeni olabilir. Aşırı saç kaybını fark eden veya saçlarında incelme olan kişiler bir dermatolog‘a başvurmalıdır. Etkenin ve tıbbi tedaviye yanıt verip vermeyeceğinin saptanması önemlidir.

* Saç bakımı için uygun olmayan ürün kullanımı: Saçlı deriye uygulanan saç boyası, renk açıcı, kalıcı perma, saç kuvvetlendirici gibi ürünler saçlarda hasara yol açabilir. Bu ürünler sık kullanılırsa, uzun süre saçlarda bırakılırsa, aynı anda birden fazla uygulama yapılırsa saçları zayıflatır ve saçların kolay kırılmasına neden olur.

*Saça verilen şekiller saç kaybına neden olabilir. Saçların sıkı toplanması, at kuyrukları yapılması saç dökülmesini artırmaktadır.
* Saçların sık şampuanlanması ve saç kremi kullanmaksızın taranması ya da fırçalanması yine saçların kolay kırılmasına ve dökülmesine neden olur. Şampuanlama sonrasında saçlar kremlenmeli ve böylece kolay taranması sağlanmalıdır.
* Genetik faktörler saçların dökülmesine neden olmaktadır.
* Ateşli hastalıklar, tiroid hastalıkları, demir eksikliği, sıkı diyet programları, kanser ilaçları, tüberküloz ilaçları saçlarda dökülmeye yol açmaktadır.
* Doğum sonrası annelerde saç dökülmeleri görülmektedir. Hormonal değişikliklere bağlı saç döngüsündeki farklılaşmaya bağlı dökülme görülmektedir.
* Psikolojik etkenler ve stres, saç dökülmelerine neden olan en önemli faktörlerden birisidir.
- Bölgesel saç dökülmeleri (pelad: Alopesi areata) çocuklarda daha sık görülür. En sık saçlı deride sınırlı alanda tam saç dökülmesi oluşur. Bazen tüm vücut kıllarında da dökülmeler olabilir. Hastalığın nedeni tam bilinmemektedir. Stres ve bazı psikolojik sorunlar hastalığı tetikleyebilir. Saçlar tedavi ile tekrar çıkabilir. Nadir vakalarda saç kaybı kalıcı olabilir.
* Yüksek ateşli hastalıkların geçirilmesinden yaklaşık 3-4 hafta sonra birden bire çok sayıda kıl dökülebilir. Fakat bu dökülme genellikle hiçbir müdahaleye gerek kalmadan normale döner.
* Tiroid bezinin gerek aşırı, gerekse az çalışması saç dökülmesine neden olabilir. Tiroid hastalığına bağlı saç dökülmesi uygun tedavi ile geri dönebilmektedir.
* Dengesiz beslenme sonucu yetersiz protein alınması durumunda vücut, protein miktarını koruyabilmek için öncelikle kılları büyüme fazından dinlenme fazına sevk eder. Böyle bir durumda aşırı kıl dökülmesi genellikle 2-3 ay sonra olmaktadır. Kıllar çekildiğinde kökleri ile birlikte kolayca ele gelir. Bu tür saç dökülmesi yeterli proteinin diyetle alımı ve devamı sonrasında normale döner.
* Kanser tedavisinde kullanılan bazı ilaçlar saç hücrelerinde bölünmenin durmasına neden olur. Saç kılları ince ve kırılgan bir hal alır. Bu durum tedavinin 2-3 hafta sonrasında oluşur. Hasta saçlarının %90’dan fazlasını yitirir. Saçlar veya kıllar tedavinin kesilmesi sonrasında tekrar uzamaya başlar.
* Doğum Kontrol Hapı kullanırken saçları incelen kişilerde kalıtsal olarak saç incelme yatkınlığı söz konusu olacaktır. Doğum kontrol hapı kullanımına bağlı olarak saçlarda incelme gözlenir, jinekoloğa başvurulup doğum kontrol hapının değiştirilmesi uygun olacaktır.
* Demir eksikliği saç dökülmesine neden olabilir. Bazı diyetleree bağlı olarak yetersiz Demir alımı ya da yetersiz Demir emilimi söz konusudur.

Saç dökülmelerinin büyük çoğunluğu normal saç döngüsüne bağlıdır. Saçlar ayda 2,5-3 cm kadar uzamaktadır. İlerleyen yaş ile birlikte büyüme hızı azalır. Günde 50-100 saç teli dökülmesi normaldir. Eğer bu sayıdan daha fazla dökülme ve saçlarda incelme görülürse bir cilt hastalıkları uzmanına başvurunuz.