Ten rengindeki değişimlere sık rastlanır ve bunlar genellikle zararsızdır. Ten rengi, melanosit adı verilen hücrelerce üretilen bir protein olan melanin tarafından belirlenir. Koyu renkli tenler, daha yüksek melanin konsantrasyonu içerirken, açık renkli tenler daha düşük melanin konsantrasyonu içerir. Melanin düzeyiniz genetik olarak belirlenmiştir fakat güneşe maruz kalmak da bunda önemli bir rol oynar. Cildi güneşin zararlı ultraviyole ışınlarından korunmaya çalışırken melanin düzeyi artar ve bu da ten renginin koyulaşmasına neden olur.
Pigment Artışı Durumu
Pigment artışı, cildin belirli bölgelerinin renginin koyulaşmasına neden olabilir.
Melasma; yanaklarda, alında ve dudakların üst kısmında cildin bazı bölgelerinin koyu bir renk alması durumudur. Hamilelik ya da menopozda meydana gelen hormonal değişimler, ağız yoluyla alınan doğum kontrol haplarının kullanımı ya da hormon takviye tedavisi buna neden olabilir. Hormonlar dengelendiğinde, melasma genellikle ortadan kalkar. Yaşlılık lekeleri olarak da bilinen karaciğer lekeleri, genellikle ellerde ve vücudun güneşe maruz kalan diğer bölgelerinde koyu renkli lekelerin belirmesidir. Yaşlanan cilt, güneşin ultraviyole ışınlarına karşı daha nazik ve hassas bir hal aldığında artarlar. Güneş ışığıyla birlikte parfüm ya da kokulu kozmetik ürünlerine maruz kalan cilt bölgeleri de geçici olarak koyulaşabilir.
Bu durumlar can sıkıcı olabilir. Ama zararlı değildir. Diğer pigment artışı durumlarında doktorunuza görünmeniz gerekebilir. Güneşe maruz kalmadan koyulaşan ten rengi, Addison hastalığı ya da Cushing hastalığı gibi başka bir hastalığın belirtisi olabilir. Güneşe maruz kalma nedeniyle benler de oluşabilir ya da değişebilir.
Pigment Azalması Durumu
Vitiligo, ciltte belirli bölgelerin renginin açılmasına neden olur. Vitiligoda, derinin bazı bölgeleri melanin üretmeyi durdurur. Bunun sonucunda da genellikle yüzde, ellerde, koltuk altlarında ve kasıkta simetrik beyaz lekeler oluşur. Bazı bireylerde bu lekeler tedavi edilmeksizin tekrar pigment üretmeye başlarlar. Vitiligonun nedeni bilinmemektedir; ancak vitiligonun nedeni, pigment yapan hücreler olan melanositleri etkileyen bir otoimmun rahatsızlığı olabilir.
Albinizm, nadiren görülen kalıtsal bir hastalıktır. Bu hastalıkta, cilt, saç ve gözlere rengini veren melanin doğuştan yoktur. Albinizm hastalarının son derece açık renk bir tenleri ve saçları vardır ve güneş ışığına karşı aşırı derecede hassastırlar. Fenilketonüri, düşük melanin düzeyine ve beyaz olmamakla birlikte oldukça açık renk bir tene ve saçlara neden olan genetik bir rahatsızlıktır.
Sedef hastalığı ve pullanmaya neden olan diğer cilt rahatsızlıkları, pullanmayı yok etmek için uygulanan tedaviden sonra ciltte melanin eksikliğine neden olabilir. Tinea versikolor da benzer bir pigment noksanlığına yol açabilir.
Tedavi
Sedef hastalığı ya da tinea versikolor etkili bir şekilde tedavi edildiğinde, normal pigmentasyon yavaş yavaş tekrar görülmeye başlanır. Leke oluşumunu önleyici kremler, diğer rahatsızlıklarda koyu renkli alanlann rengini açmak için yardımcı olabilir. Ancak bu kremler, normal cildin rengini de açtıklanndan dikkatli bir şekilde uygulanmalıdır.
Vitiligonun neden olduğu lekeleri ya da yaşlılık lekelerini, bir kozmetik ürünüyle de kapatabilirsiniz. Doktorunuz vitiligo için cildi ışığa ve ultraviyole ışınlarına (birlikte, PUVA olarak adlandırılır) karşı daha hassaslaştıran bir ilaç olan psoraleni de önerebilir. Krem şeklindeki tretinoin ilacı da melasmadan kaynaklanan cilt lekelerinin rengini açmada faydalı olabilir. Koyu cilt lekelerinin rengini açmak için lazer tedavileri de mevcuttur.