Akne ya da bilinen adı ile sivilce her insanda ve özellikle ergenlik döneminde kendini gösteren bir cilt hastalığıdır. Cildin yüzeyindeki yağ bezi kanallarının (folikül) daha yoğun bir yağ tabakası ile tıkanması sonucu yağ bezlerinin salgıladığı yağın (sebum) cilt dışarısına atılamamasından kaynaklanır. Hemen her insanda belli dönemlerde görülebilmektedir. Vücut herhangi bir dış müdahaleye gerensinim duymadan zaman içerisinde kendi tedavisini gerçekleştirir ancak gerçekleştiremediği durumlarda ise problem müzmin bir hal alarak kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkiler. Böyle durumlarda akne tedavisi gerekir.
Akne ya da bilinen adıyla sivilce şikayeti sonrası ciltte kırmızı lekeler ve izler kalabilir. Ciltte aknenin görüldüğü bir bölgede tekrar akne (sivilce) çıkmaz ise kırmızı lekeler 2-4 ay içinde gerilerler. Ciltte görülen sivilcenin (akne) derin ve uzun süreli ise kırmızı leke bırakma olasılığı yüksektir. Sürekli aynı yerde tekrarlayan sivilceler (akne) lekelerini, ize çevirebilir. Bu yüzden sivilce (akne) tedavileri erken dönemde yapılmalıdır.
Ayrıca sivilceleri (akne) yolmak koparmak kalıcı iz kalma olasılığını daha da artırabilir. Bir kırmızı sivilce (akne) lekesi aynı yerde 6 aydan uzun süre devam ediyorsa, o bölgede çukur şeklinde iz kalabilir. Bu yüzden uzun süren kırmızı lekelerin tedavi edilmesinde fayda vardır. Erken dönemde yapılan tedaviler iz kalmasını engelleyebilir.
Akne - Sivilce Nasıl Oluşur?
Yağ bezleri isimlerini, ürettikleri yağlı bir madde olan sebumdan alırlar. Normal şartlar altında sebum, kıl folikülü boyunca ilerler ve cilt yüzeyine çıkar. Akne oluştuğu zaman sebum folikülün içinde kalır ve dışarı çıkamaz. Akneler yağ bezlerinin daha yoğun olarak bulunduğu yüz, boyun, sırt, kolların üstü ve omuzlar gibi bölgelerde daha çok oluşur. Siyah nokta şeklindeki akne lezyonlarına komedon adı verilirken, kırmızı, şişmiş ve irinli lezyonlara papül, nodül ve püstül denilmektedir.
Akne Oluşumunu Önlemek için
* Yorgunluk ve stres hormon dengesine etki edip dolaylı olarak yağ yapımını artırmmaktadır. Yorgunluk ve stresten olabildiğince uzak kalmaya çalışın.
* Uyku esnasında cilt beslenmekte ve kendini yenilemektedir. Bu yüzden uykunuzu iyi almaya özen gösterin.
* Egzersiz herşeyden önce genel sağlık için çok yararlıdır. Kan dolaşımını hızlandırır ve cildin de aralarında bulunduğu hayati organlara daha fazla oksijen gitmesini sağlar. Egzersizden sonra yüzünüzde biriken ve bakteriler için ortam yaratan yağ ve teri mutlaka dikkatlice yıkayın. Aksi takdirde aknelerin artması mümkündür.
* Su, vücut ve ciltteki hücrelerin içeriğinin önemli bir bölümünü oluşturur, toksinlerin vücuttan atılmasını kolaylaştırır ve besinlerin vücutta taşınmasını sağlar. Su içmek akneleri yok etmez ama cildin sağlığını korumaya yardımcı olur.
* Zaman zaman çok güçlü bir istek duysanız bile akneleri sıkmayınız, üzerindeki deriyi ve iltihaplı kısımları koparmayınız.
* Ellerinizi sık sık yıkayınız. Düşünürken, kitap okurken, televizyon izlerken ya da ders çalışırken ellerinizin yüzünüzden uzak tutmaya özen gösteriniz.
* Haftada en az iki kez saçınızı günde ise en azı iki kez yüzünüzü ermatoloğunuzun önerdiği bir sabunla yıkayınız.
* Nemli havlu bakterilerin üremesi için çok uygun bir ortam olduğundan kurulanmada kullanmkta olduğunuz havlunuzu her gün değiştiriniz.
* Uyurken saçlarınızı yüzünüzden uzak tutmaya çalışın. Gün içinde saçlarını yüzüne değmeyecek şekilde toplayın.
* Güneş ışığına aşırı maruz kalmamaya dikkat ediniz.
Akne & Sivilce Oluşumunun Nedenleri?
1. Genetik Faktörler
Akne genetik özellikler de içeren bir olgudur. Aslında herkes belli bir dereceye kadar akne sorunu yaşayabilir, ama bazı kişilerin kimi akne türlerine genetik bir yatkınlıkları vardır. Eğer anne veya baba ergenlikte ya da hayatının herhangi bir döneminde akne problemi yaşamışsa çocuklarında akne görülme ihtimali daha yüksektir.
2. Hormonlar (Androjen)
Akneler genelde, vücut androjen hormonunu daha fazla üretmeye başladığı zaman oluşur. Androjen üretimi 11-14 yaşları arasında en üst seviyeye ulaştığında akneler de artmaktadır. Genç kadınlarda menstrüel döngü nedeniyle değişen hormon seviyeleri de aknelerde alevlenmelere neden olmaktadır. Bu değişiklikler yağ bezlerinin androjenlere olan hassasiyetini de etkilemektedir.
3. Bakteriler
Kapalı folikül, bakterilerin üremesi için uygun bir ortamdır. Özellikle bu ortamda yaşayan bakteri P.Acnes bakterisidir. Bu bakteri, sebumla beslenir ve aknesi olsun olmasın herkesin cildinde bulunur. Yağ bezi tıkandığında ve içi sebumla dolduğunda P.acnes bakterisi çok daha çabuk çoğalır. Bakterinin ürettiği kimyasallar folikül içinde ve cilt yüzeyinde inflamasyona neden olur.
4. Artan Sebum Üretimi
Yağ bezleri androjenler tarafından uyarıldıktan sonra daha fazla sebum üretmeye başlarlar. Yağlı sebum, folikülün içinde birikir ve yukarıya doğru hareket eder. Yukarı doğru hareket ederken, normal cilt bakterileri ve ölü cilt hücreleriyle birleşir. Sebum üretimi arttıkça, kıl folikülünün tıkanma ve komedonlara neden olma ihtimali de artmaktadır.
5. Folikülün İçerisindeki Değişimler
Androjen üretimi arttıkça ve yağ bezleri genişledikçe, kıl folikülünün cildin altına doğru uzanan yapısı da değişime uğramaktadır. Normalde ölü hücreler kademeli olarak dökülürler ve cilt yüzeyinden uzaklaşırlar. Ergenlik döneminde hücreler daha sık dökülürler ve birleşip yapışmaya daha müsaittirler, sebumla temas ettiklerinde folikülü tıkayabilirler. Bu durumda sebum ve ölü hücreler folikülde bir tıkaç oluştururlar.
Akne Tedavisi
Sivilce (akne) tedavi edilebilen bir hastalıktır. Aknenin psikolojik etkisi her hastada ayrı değerlendirilmeli ve akne tedavisi buna göre düzenlenmelidir.
Sivilce tedavisi'nin amacı foliküler tıkacı ortadan kaldırmak, sebum üretimini azaltmak ve bakteriyel kolonizasyonu tedavi etmektir. Sivilce tedavisi'nde bir takım sürme ilaç ve jeller, A vitamini türevi ilaçlar, ciltte sivilce oluşmasını sağlayan mikropları öldüren antibiyotik ilaçlar kullanılabilir.
Aknenin şiddet ve derecesine göre farklı tedavi alternatifleri mevcuttur. Etkin akne tedavisi sağlanabilmesi 4-6 ay kadar zaman alabilir.
Akne Tedavisi Yöntemler.
* Topikal (Krem) Tedavi
* İlaç Tedavisi
* Mezolifting (Cilt Mezoterapisi)
* Kimyasal/Bitkisel Peeling
* Medikal Cilt Bakımı Tedavisi
* Co2 Fraksiyonel Lazer
Topikal (Krem) Tedavi
Topikal tedavi, ilaçların deriye değişik yöntemlerle doğrudan uygulanmasıdır. Ergenlik döneminde görülen akneler (fizyolojik akne) ve sivilceler genellikle topikal tedaviye olumlu yanıt verirler.
İlaç Tedavisi
Topikal tedavinin yanıt vermediği durumlarda ağızdan ilaç tedavisi kullanılabilir. Ağızdan ilaç kullanımı orta derecede ve şiddetli aknesi olan hastalar için önerilmektedir. Bu tür ilaçlar sıklıkla topikal tedavi ile birlikte kullanıldığında daha iyi sonuç verir.
Mezolifting (Cilt Mezoterapisi)
Dıştan uyguladığınız kremler, daha çok cildin üst tabakasını nemlendirip besler. Ancak cildin asıl canlılığını ve destek görevini sağlayan, kozmetik görünüm açısından beslenmeye ve neme ihtiyacı olan hücreler alt deride bulunur. Mezolifting, enjeksiyon yoluyla derinin bariyer fonksiyonunu aşıp alt tabakasına ulaşması sayesinde akne tedavisinde daha etkili bir başarı sağlamaktadır.
Bitkisel Peeling
Akneler için yapılan yüzeysel peeling ise salisilik asitlerle (BHA'lar) yapılan peelinglerdir. Bu madde daha yüzeysel olarak epidermisi (cildin en üst tabakasını) etkiler. Daha çok akne, siyah ve beyaz nokta tedavisinde ve ikincil olarak lekelerin tedavisinde de tercih edilmektedir. Bitkisel Peeling uygulamaları 2-3 hafta aralıklarla 6-10 seans yapılır. Mezolifting (cilt mezoterapisi) sonrası tamamlayıcı olarak ta uygulanır.
Medikal Cilt Bakımı Tedavisi
Cilt bakımında cildin nem oranının dengelenmesi, akne ve dış etkenlerden korunması için vitaminler ve antioksidanlar içeren profesyonel ürünler kullanılıyor. Mezolifting (cilt mezoterapisi) sonrası tamamlayıcı olarak ta uygulanır.
Co2 Fraksiyonel Lazer
Akne izleri (sivilce) ve çukurları, yara ve yanık izleri ve deri çatlaklarının görüntüsünün düzeltilmesinde kullanılan etkili bir tedavidir.